برای شروع هر مبحثی، ابتدا باید یک سری اصول اولیه و مفروضات توافق گردد،تعاریف اولیه و برخی اصطلاحات معرفی گردد تا بتوان وارد مباحث اصلی شویم لذا در این فصل به تعاریف اولیه می‌پردازیم:
فصل اول: تعاریف و مبانی حسابداری
تعاریف اولیه
حسابداری:حسابداری حوزه‌‌‌ای از فعالیت‌های خدماتی است که می‌تواند اطلاعات اقتصادی و مالی را در قالب گزارش‌های مالی فراهم سازد تا تصمیم گیری‌های صحیح اقتصادی و مالی برای استفاده بهینه از منابع انجام شود.
حسابداری دانشی است که با به کار گیری آن اطلاعات مربوط به معاملات و عملیات مالی و رویدادهای دارای اثر مالی بر یک موسسه یا سازمان، جمع آوری، تجزیه و تحلیل ، اندازه گیری ،ثبت، طبقه بندی، تجمیع و تلخیص و اندازه گیری میشود.به عبارت دیگر حسابداری، شناسایی و اندازه گیری و ثبت و در نهایت گزارش کردن اطلاعات برای استفاده کنندگان می‌باشد به گونه‌‌‌ای که امکان قضاوت و تصمیم گیری آگاهانه برای آنها فراهم شود.
تلخیص:طبقه بندی و خلاصه کردن اطلاعات به شکل مناسب به صورت خلاصه و قابل استفاده و گزارش باشد را تلخیص می‌گویند. مثلا جمع فروش سالانه انواع محصول را به تفکیک نوع محصول گزارش نماید، تا نتایج آن را بررسی و تحلیل نمایند.
گزارش‌های حسابداری:خلاصه اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی موثر بر یک واحد اقتصادی خاص را گزارش حسابداری می‌گویند.
شخصیت حسابداری:به واحد اقتصادی مشخصی مه اطلاعات و گزارش‌های حسابداری فقط در مورد آن تهیه میشود می‌گویند.
انواع گزارش‌های مالی
1-درون سازمانی:گزارش‌هایی که برای مدیران و گردانندگان موسسه و هیأت مدیره واحد اقتصادی در فواصل زمانی کوتاه تهیه میشود.
2-برون سازمانی:این گزارش‌ها برای سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان، اداره مالیات و… تهیه میشوند و هر فرد یا سازمانی را شامل میشود که حق دریافت اطلاعات مالی از موسسه را دارد و برمبنای آن در نحوه داد و ستد با موسسه تصمیم گیری می‌کند حتی فروشندگان و خریداران کالا نیز می‌توانند جزء این دسته باشند.
شاخه‌های حسابداری
حسابداری به مرور زمان جهت پاسخگویی مناسب تر به نیازهای استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی به شاخه‌های زیادی تقسیم شده که عبارتند از:
1) حسابداری مالی (Financial Accounting):شاخه‌‌‌ای از حسابداری که به تهیه و ارائه گزارش‌های مالی مورد نیاز استفاده کنندگان برون سازمانی(مانند سرمایه گذاران، اعتباردهندگان، دارایی، بیمه‌های اجتماعی و…) می‌پردازد.«در حسابداری مالی بحث تجارت و بازرگانی می‌باشد»
2) حسابداری مدیریت (Management Accounting):شاخه‌‌‌ای از حسابداری که گزارش‌های مالی درون سازمانی را تهیه و در اختیار مدیران و برنامه ریزان موسسه قرار میدهد، و اطلاعات واقعی یا برآوردی را برای کمک به برنامه ریزی در اختیار مدیران قرار میدهد. حسابدار مدیریت با مدیر امور مالی در زمینه برنامه ریزی برای تامین وجوه مالی مورد نیاز آتی و با مدیر فروش در زمینه تهیه اطلاعات تعیین قیمت فروش محصولات همکاری می‌کند.
3) حسابداری صنعتی (Cost Accounting):فعالیت بازرگانی تنها در قالب داد وستد نمی‌تواند باشد بلکه تولید و استفاده از منابع و مواد اولیه و تبدیل آن به کالا وفروش محصولات نیز نیاز به ثبت و نگهداری در حساب‌ها دارد. در واحدهای تولیدی، قیمت تمام شده محصولات را بادر نظر گرفتن هزینه مواد مصرف شده و دستمزد پرداختی برای تبدیل آن به کالا و هزینه ماشین آلات مورد استفاده درتولید مشخص می‌نمایند. به این روش‌های خاص حسابداری در تعیین فیمت تمام شده کالا‌های ساخته شده، حسابداری صنعتی گویند.
4) حسابداری دولتی (Govermental Accounting):حکومت‌ها به اطلاعات مربوط به مالیات‌ها و استفاده از روش‌های حسابداری مطابق با نیازهای حکومتی و اعماب قدرت نیاز داشته و دارند و در همین راستا حسابداری دولتی به عنوان رشته‌‌‌ای خاص تکامل یافته و حساب درآمد و هزینه‌ها به سیستم پیچیده‌‌‌ای که شامل موارد زیر است تکمیل گردیده است:
الف) درآمدها و مخارج دستگاه‌های دولتی در قالب برنامه و فعالیت
ب) اطلاعات صورت حساب‌ها و گزارش‌های لازم برای تصمیم گیری مدیران دولتی
ج) بررسی و کنترل صحت عمل کارگزاران امور مالی دولت (ذیحسابی دولت)
ح) گزارش‌هایی از وضع اداره امور مالی کشور
5) حسابداری مالیاتی (Tax Accounting):مربوط به قوانین و مقررات و نحوه اخذ مالیات از اشخاص حقیقی و حقوقی و درآمدهای دولت است که به وسیله ممیزین مالیاتی اداره مالیات جمع آوری میشود.
6) حسابداری بودجه‌‌‌ای (Budgetary Accounting):عبارت است از نحوه تهیه و تنظیم بودجه تولید و فروش و نهایتا عملکرد واحدتجاری در دوره مالی آینده و مقایسه بودجه‌های پیش بینی شده با واقعیت.
7) حسابرسی (Auditing):نتایج فعالیت حسابداران موسسات باید برای اینکه قابل اتکاء و اعتماد باشد مورد رسیدگی حسابرسان درستکار و دارای مهارت و صلاحیت تخصصی قرار گیرد تا با رسیدگی به اسناد و مدارک و حساب‌های
موسسه، هرگونه اشتباه و سوء استفاده کشف گردد و درستی و قابل قبول بودن صورت‌ها و گزارش‌های مالی موسسسات بی طرفانه اعلام گردد.
به حسابداران حرفه‌‌‌ای که این وظیفه را به عهده گرفته اند حسابرس و به کاری که انجام می‌دهند حسابرسی گویند.گرچه با پیشرفت علم حسابرسی، دیگر آن را شاخه‌‌‌ای از حسابداری نمی‌دانند.
انواع واحدهای اقتصادی
الف) واحدهای اقتصادی از نظر مالکیت:
واحدهای عمومی:در مالکیت دولتی اسایر نهاد‌های عمومی‌قرار دارد مانند شهرداری‌ها
واحدهای تعاونی:در مالکیت اعضاء واحدهای اقتصادی قرار دارد مانند تعاونی‌های کارگری و روستایی
واحدهای خصوصی:به یک یا چند نفر تعلق دارد مانند فروشگاه‌ها و کارخانه‌ها
ب) واحدهای اقتصادی از نظر هدف فعالیت:
واحدهای انتفاعی:با هدف کسب سود و منفعت مادی جهت مالکان آن تشکیل میشود مانند واحدهای صنفی (مالکیت خصوصی)، شرکت‌های تعاونی (مالکیت تعاونی) و شرکت فولاد ایران (مالکیت عمومی)
واحدهای غیر انتفاعی:هدف از تشکیل آن کسب منفعت مادی برای مالکان آن نیست بلکه هدف اصلی می‌تواند آموزش، ارائه خدمات خاص و… باشد.البته می‌تواند در قبال ارائه کالا یا خدمات وجه دریافت نماید (مثل مدارس عیرانتفاعی) یا وجه دریافت نکند (مثل خیریه‌ها و انجمن‌های مردمی(NJO))
ج) واحدهای اقتصادی از نظر نوع فعالیت:
واحدهای خدماتی:خدمات به مشتریان ارائه و به ازای آن کارمزد یا حق الزحمه دریافت می‌کند مانند بانک‌ها، هتل‌ها ، تعمیرگاه‌ها و موسسات حسابداری
واحدهای بازرگانی:به خریدو فروش مواد خام، تولیدات و کالا‌ها اشتغال دارند مانند فروشگاه‌ها
واحدهای تولیدی:به ساخت کالا‌های اقتصادی ومحصولات می‌پردازند مانند کارحانه‌ها حتی واحد تولید آب و برق و گاز نیز تولیدی محسوب میشوند.
د) واحدهای اقتصادی از نظر تعداد مالکیت:
انفرادی:مالکیت آن متعلق به یک نفر است مثل اکثر فروشگاه‌ها
غیر انفرادی:مالکیت آن به دو یا چند نفر می‌باشد مثل شرکت‌ها
برای آن که وقت و انرژی کافی برای ایده پردازی و گسترش کسب و کار خود داشته باشید، بهتر است خدمات حسابداریو مالی خود را به شرکت‌های حسابداری معتبر واگذاری کنید. شرکت حسابداری در شهر قدس پکیج کاملی از خدمات حسابداری مورد نیاز شرکت‌های کوچک و بزرگ را با قیمت مقرون به صرفه به شما مشتریان عزیز ارائه میدهد. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره انواع خدمات حسابداری سپهر محاسبان سپنتا و شرایط ارائه هر کدام، لطفا به سایت ما به نشانی www.sepehrmohaseban.comمراجعه نمایید.